20-dən çox ölkənin QHT-ləri Cənubi Qafqaz regionunda ekoloji ədalətlə bağlı bəyanat yayıb

20-dən çox ölkənin QHT-ləri Cənubi Qafqaz regionunda ekoloji ədalətlə bağlı bəyanat yayıb Dünyanın 22 ölkəsindən 49 Qeyri- Hökumət Təşkilatı (QHT) və ekofəal Ermənistanın dağ-mədən sənayesində beynəlxalq ekoloji norma və standartları pozaraq həyata keçirilən işlərin dünyanın ekosistemini pozmasına dair bəyanat yayıb.
Xarici siyasət
31 Yanvar , 2024 15:44
20-dən çox ölkənin QHT-ləri Cənubi Qafqaz regionunda ekoloji ədalətlə bağlı bəyanat yayıb

Dünyanın 22 ölkəsindən 49 Qeyri- Hökumət Təşkilatı (QHT) və ekofəal Ermənistanın dağ-mədən sənayesində beynəlxalq ekoloji norma və standartları pozaraq həyata keçirilən işlərin dünyanın ekosistemini pozmasına dair bəyanat yayıb.

“Report” xəbər verir ki, onlar Cənubi Qafqaz regionu üçün ekoloji ədalət tələb edir.

Bəyanatda deyilir ki, BMT təmiz, sağlam və davamlı ətraf mühiti əsas insan hüququ kimi tanıyır: “Qlobal ictimaiyyətin BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə nail olmaq üçün səfərbər olduğu, ekoloji problemlərin həlli üçün səylərini gücləndirdiyi bir vaxtda Ermənistanın bu hərəkətləri Transsərhəd Çaylar Konvensiyası və BMT-nin Avropa İqtisadi Komissiyasının Transsərhəd Kontekstdə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi Konvensiyasının (Espoo Konvensiyası) tələblərini ciddi şəkildə pozur. Yaxın zamanda COP29-un Cənubi Qafqaz regionunda, Azərbaycanda keçiriləcəyini nəzərə alaraq, Ermənistan da ətraf mühitə ziyan vuran əməllərdən çəkinməli, bununla da beynəlxalq konvensiyalardan irəli gələn öz öhdəliklərini yerinə yetirməlidir”.

Bəyanatda Ermənistan hökuməti və Ermənistanın dağ-mədən sənayesi müəssisələrinin məxsus olduğu özəl şirkətlər həmin müəssisələrdə təftiş, qiymətləndirmə və monitorinq işləri aparmaq üçün ekologiya və sağlamlıq sahəsində ixtisaslaşmış beynəlxalq ekspertlərə, o cümlədən qonşu ölkələrdən olan ixtisaslaşmış QHT-lərə şərait yaratmağa çağırılır: “Xarici QHT-lər Amuldağ mədənində işlərin dərhal dayandırılması ilə bağlı Azərbaycanın və Ermənistanın vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarının müraciətinə həmrəy olduqlarını da bəyan edirlər.Son vaxtlar Azərbaycan QHT-lərinin bəyanatlarının xarici ölkələrdə, o cümlədən Ermənistandan ciddi rezonans doğurması müşahidə edilir. Xarici QHT-lər Ermənistandan ekoloji öhdəliklərini yerinə yetirməyi tələb edirlər.

“Biz, aşağıda imza edən xarici ölkələrin vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları və fəalları Ermənistan Respublikasının dağ-mədən sənayesində beynəlxalq ekoloji norma və standartları pozaraq həyata keçirilən işlərin ekologiyaya vurduğu ciddi ziyanla bağlı dərin narahatlığımızı bildiririk. Ermənistanın dağ-mədən sənayesindəki hava və suyun çirklənməsi vaxtilə lokal xarakterli olsa da, artıq onun fəsadları təkcə Cənubi Qafqaz üçün deyil, bütün dünya üçün ciddi təhdidə çevrilib. Ermənistanın mədən sənayesi transsərhəd çayları çirkləndirməklə Şərqi Avropadan Mərkəzi Asiyaya qədər geniş coğrafiyada bir sıra ekoloji problemlərə səbəb olmaqda davam edir. BMT təmiz, sağlam və davamlı ətraf mühiti əsas insan hüququ kimi tanıyır. Qlobal ictimaiyyətin BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə nail olmaq üçün səfərbər olduğu, ekoloji problemlərin həlli üçün səylərini gücləndirdiyi bir vaxtda Ermənistanın bu hərəkətləri Transsərhəd Çaylar Konvensiyası və BMT-nin Avropa İqtisadi Komissiyasının Transsərhəd Kontekstdə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi Konvensiyasının (Espoo Konvensiyası) tələblərini ciddi şəkildə pozur”, - müraciətdə vurğulanıb.

Qeyd olunub ki, yaxın zamanda BMT-in İqlim Dəyişikliyi üzrə Tərəflər Konfransı - COP29-un Cənubi Qafqaz regionunda, Azərbaycanda keçiriləcəyini nəzərə alaraq, Ermənistan da ətraf mühitə ziyan vuran əməllərdən çəkinməli, bununla da beynəlxalq konvensiyalardan irəli gələn öz öhdəliklərini yerinə yetirməlidir: “Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının (UNFCCC), iqlim dəyişmələrinə həsr olunmuş əsas beynəlxalq razılaşmanın, inkişaf etmiş ölkələr üçün məcburi emissiyaların azaldılması hədəflərini müəyyən edən UNFCCC ilə əlaqəli beynəlxalq müqavilə olan Kioto Protokolunun, eləcə də UNFCCC çərçivəsində qlobal istiləşməni sənayedən əvvəlki səviyyədən 2 dərəcədən çox aşağı səviyyədə məhdudlaşdırmaq məqsədi daşıyan beynəlxalq müqavilə - Paris Sazişinin tərəfi kimi, Ermənistan qlobal miqyasda iqlim dəyişmələri ilə mübarizə aparmaq və planetin qorunmasında qaydalara riayət etmək öhdəliyini götürüb. Biz, Ermənistan hökumətini və Ermənistanın dağ-mədən sənayesi müəssisələrinin məxsus olduğu özəl şirkətləri həmin müəssisələrdə təftiş, qiymətləndirmə və monitorinq işləri aparmaq üçün ekologiya və sağlamlıq sahəsində ixtisaslaşmış beynəlxalq ekspertlərə, o cümlədən qonşu ölkələrdən olan ixtisaslaşmış QHT-lərə şərait yaratmağa çağırırıq”.

“Biz, həmçinin Amulsar (Qeyd: Amuldağ nəzərdə tutulur) qızıl mədənində ekosistem üçün əhəmiyyətli dərəcədə zəhərli və radioaktiv çirklənmə riskləri yaradan mədən işlərinin dayandırılması ilə bağlı Ermənistan və Azərbaycanın vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarının bu yaxınlarda Ermənistan hökumətinə və bütün maraqlı şirkətlərə ünvanlanmış müraciətində qeyd olunan dərin narahatlığa da bölüşürük”, - bəyanatda bildirilib.

İmzalar:

1

Məryəm Daneş

Vaşinqton və Li Universiteti, ekofəal

ABŞ

2

Aleksandr Eames

Planet 2030 təşkilatı

Birləşmiş Krallıq

3

Saurab Kumar

YOUNGO – BMT-in Gənc İqlim Çempionları

Hindistan

4

Patsi Stillo

“Partners in Health” təşkilatı

ABŞ

5

Şəmsiyə Kukanbekova

Stop TB Tərəfdaşlığı

Tacikistan

6

Kristina Zhorayeva

“AFEW”

Qazaxıstan

7

Manoj Prabhu

“Dure”

İsveçrə

8

Erna Yasareviç

“Dostluq körpüləri”

Bosniya və Herseqovina

9

Met Qarnet

Miçiqan Universiteti, eko-fəal

ABŞ

10

Qleb Yevqeniy

“MADI”

Rusiya

11

Nikolay Russu

“Gənc Baxış”

Moldova

12

Fernando Sançes

“Braziliya Tibb Bacıları” Assosasiyası

Braziliya

13

Prof.Dr.Ejaz Khan

İctimai Səhiyyə və Epidemiologiya üzrə Səhiyyə Xidmətləri Mərkəzi

Pakistan

14

Mohmad Hüseyn Lon

Beynəlxalq İnsan Hüquqları Komissiyası

İsveçrə

15

Əhməd Hudu Abdullahi

Afrihealth Optonet Assosasiyası

Nigeriya

16

Karm Sitro

“Partners in Health” təşkilatı

ABŞ

17

Ermin Yasareviç

“Dostluq körpüləri”

Bosniya and Hersegovina

18

Naomi NguemadciIbaue Dabot

“ONG” Çad İqliminin Yaşıl Akademiyası

Çad

19

Kristina Yakama

“Yaxşı Səhiyyə İcma Təşəbbüsü” Qrupunun rəhbəri

Keniya

20

Konadu

“Altar” İnam Fondunun rəhbəri

Qana

21

Peter Owiti

“Wote” Gənclərin İnkişafı Təşkilatının direktoru

Keniya

22

Zeki Kılıçaslan

İstanbul Vərəm Savaş Dərnəyi

Türkiyə

23

Sergey Uçayev

“Ishonch və Hayot”

Özbəkistan

24

Stiven Anquva Şikoli

Kenyanın Vərəm çempionları Şəbəkəsi

Keniya

25

Şəmsəddin Kuzəçi

Kərkük Mədəniyyəti İctimai birliyi

Türkməneli-İraq

26

Ere Qabriel Erukudi

ətraf mühit üzrə ekspert, ekofəal

Nigeriya

27

Festus Ngisipaan

“Kakuma” Sağlamlıq Təhlükəsizliyi Assosasiyası

Keniya

28

Norman Kagiso Matiting

“TBpeople”

Botsvana

29

Ezekiel Odeoh

Aqro Ətraf Mühit Fermerləri Assosasiyası (AGEFA)

Keniya

30

Endalkchew Fekadu

“VHS” təşkilatı

Efiopiya

31

Əli Iklaqa

“Təbii Eko Paytaxtı” təşkilatı

Nigeriya

32

Gabriel Ekalale

Asegis İcma Şəbəkəsi

Keniya

33

Nişan Çavan

İctimai Səhiyyə üzrə ekspert

Hindistan

34

Alfred Edapal

Lomeds Təşkilatı

Keniya

35

Çarlz Quist

“Carepol” Fondu

Qana

36

Rebekka Abulon

“Asegis” İcma şəbəkəsi

Keniya

37

Filiz Duyar Ağca

Türk Toraks Dərnəyi

Türkiyə

38

Olorun Femi

“Təbii Eko Paytaxtı” təşkilatı

Nigeriya

39

EMERI ELIUD

Beynəlxalq TUBAE Təşkilatı

Keniya

40

Coz Mariya

GEP Fondu

Argentina

41

Lemaya Lumbasi

“A4ek” QHT-si

Keniya

42

Erlina Burhan

Respirator Xəstəliklər üzrə İndoneziya Assosasiyası

İndoneziya

43

Loçuç Yatu

“TODANYATU” İcma-əsaslı Təşkilatı

Keniya

44

Karani Franklin

Loyifam Təşkilatı

Keniya

45

Cozef Ngaukon Açuqa

“Ayok” multi İnkişaf Təşkilatı (AMDO)

Keniya

46

Con Akinnuba

Ekologiya və İcma İnkişaf Mərkəzi

Nigeriya

47

Samuel Iro Tomoro

TUNETAD

Keniya

48

Kolins Mayor Kinyuru

Pamoja TB group

Keniya

49

Cozef Kilonzo

“BİSK” Gənclər təşkilatı

Keniya

Son xəbərlər

Orphus sistemi