Parisin 856 illik simvolundan yüksələn alov - VİDEO

Parisin mərkəzində yerləşən "Notr-Dam-de-Pari" kilsəsi və ya Paris Məryəm ana katolik kilsəsi Fransa paytaxtının əsas rəmzlərindən biri sayılır. Bu, Paris arxiyeparxiyasının kafedral kilsəsidir və Fransa paytaxtının ilk xristian ibadət ocağı hesab edilir. Kilsə tikintisinə 1163-cü ildə Parisin yepiskopu Moris de Süllinin təşəbbüsü ilə başlanılıb. Başqa sözlə, VII Lüdovik dövründə başlanan inşaat, 1345-ci ilə qədər davam edib.

Kilsənin tikintisində XIII əsr qotik memarlıq üslubu da cəmlənib. Transeptin hər iki tərəfindəki qızılgül pəncərələri öz həcmlərinə görə Avropada ilk sıradadır və onların diaqramları 13 metrdir. Tikinti başa çatdıqdan sonra "Notr-Dam-de-Pari" qərbin ən böyük kilsələrindən birinə çevrilib. İnqilabi mübarizədən sonra 1844 - 1864-cü illərdə arxitektor Violle-le-Dükün rəhbərliyi altında kilsə bərpa olunub və kilsəyə memarlığına yeni motivlər əlavə edilib.

Fransa inqilabı zamanı kilsə bir neçə dəfə hücuma məruz qalmışdı. Fasadda olan Krallar qalereyasındakı yəhudi krallarının meyitlərinin başları kəsilmiş və kilsədən çıxarılmışdı. Çünki inqilabçılar yəhudi krallarının xatirələrinin monarxiyanı təmsil etdiyinə inanırdılar.

Kəsilmiş 28 başdan 21-i və bir neçə digər parçalar 1977-ci ildə tapılıb və hazırda Orta Əsrlər Dövlət Muzeyində saxlanılır. Kluaster portalının trumosunda olan Bakirə heykəlindən başqa, portallardakı bütün heykəllər dağıdılmışdı. 1793-cü il noyabrın 10-da Azadlıq bayramı günü "Notr-Dam-de-Pari" kilsəsində Səbəb Kultu həyata keçirilmişdi və verilən qərarla kilsə Səbəb Məbədinə çevrilmişdi. Bu kult Pyer Qaspar Şomett tərəfindən təşkil edilmişdi və kilsənin əsas qurbangahı Səbəb ilahəsi qurbangahına çevrilmişdi. Həmin il noyabr ayının sonunda Parisdə katolik ibadəti qadağan edilmiş, kilsədən sonralar anbar kimi istifadə olunmuşdu.

Kilsə 1802-ci ilin aprelində yeni ibadət mərkəzinə çevrilib. Bəzi lazımlı yenilənmələr çox sürətlə həyata keçirilib və beləliklə 1804-ci ilin dekabrında Napoleon Bonapart Papa VII Piyin hüzurunda Fransa İmperatoru elan edilib. Kilsənin quruluşuna heyran olan Viktor Hüqo "Notre - Dame de Paris" romanını yazıb. Bu romanın yazılmasında əsas məqsəd kilsəyə olan diqqəti artırmaq olub.

Paris Notr-Dam kilsəsində baş verən bəzi tarixi hadisələri qeyd etmək istərdik:

Yüzillik müharibənin sonlarına doğru, on yaşındakı VI Henrixnin tacqoyma mərasimi keçirilib. 1456-cı ildə Janna d'Arkın xatirəsi yad edilib. 1558-ci il 24 apreldə Şotlandiya kraliçası Mariya Stüart ilə II Fransuanın nikah mərasimi keçirilib. 1572-ci il 18 avqustda Marqarita de Valua ilə Fransa kralı IV Henrixin nikah mərasimi olub. 1804-cü il dekabrın 2-də papa VII Piyin iştirakı ilə Napoleon Bonapart özünü Fransanın imperatoru elan edib. 1811-ci ilin iyununda II Napoleon vəftiz edilib. 1853-cü il yanvarın 30-da III Napoleonun nikah mərasimi keçirilib. 1856-cı ildə IV Napoleon vəftiz edilib. 

1945-ci il mayın 9-da kardinal Suard general Şarl de Qoll ilə birlikdə ABŞ, SSRİ və Böyük Britaniya dövlət xadimləri və səfirlərini kilsədə qarşılayıb. 

1970-ci il noyabrın 12-də Şarl de Qollun, 1974-cü il 6 apreldə Jorj Pompidunun və 1996-cı il 11 yanvarda Fransua Mitteranın vida mərasimləri bu kilsədə keçirilib.

Bundan başqa 2009-cu il iyunun 3-də “Air France” Rio-de-Janeyro-Paris reysi təyyarə qəzasının 447 qurbanının xatirəsinə kilsədə ekumenik tədbir hazırlanıb, 2012-ci il dekabrından 2013-cü il 24 noyabra qədər kilsənin 850 illik yubiley tədbirləri keçirilib, 2013-cü il mayın 21-də yazıçı Dominik Venner kilsə qarşısında özünü vuraraq intihar edib, 2015-ci il noyabrın 15-də Parisdə törədilən terror aktı qurbanlarının xatirələrini əbədiləşdirmək üçün kilsədə 15 dəqiqəlik zəng çalınıb.

Dünyanın mədəniyyət incisi adlandırılan, 856 illik "Notr-Dam-de-Pari" kilsəsində 2019-cu il aprelin 15-də yanğın baş verib.