Həftənin oyunu: Zəif şahmatçı üçün Yermolinski nəzəriyyəsi

Bu yaxınlarda Aleksey Yermolinskinin "Şahmatın təkmilləşdirilməsinə aparan yol" kitabını oxudum. Kaş həmin kitabı hələ şahmat karyeramın daha əvvəlində oxuyardım! Özünüz də hələ oxumamısınızsa, onda şiddətlə oxumağınızı tövsiyə edirəm!

Kitab 1999-cu ildə Yermolinski hələ açıq turnirlərdə şahmat oynayarkən yazılıb və daha zəif oyunçuların güclü rəqiblərə qarşı necə mübarizə aparmalarına dair tövsiyələr verir.

Yermolinkinin müşahidələrindən biri budur ki, zəif oyunçular güclü rəqiblərinin açılış hazırlığından yayınmaq üçün şübhəli variantlar oynamağa meyllidirlər. Əslində əksər güclü oyunçular açılışda ən prinsipial xətlərə gedən zəif oyunçunu məğlub etməkdə çətinlik çəkdiyini bilmirlər. Bu səbəbdən də o, daha zəif oyunçunun həmişə əsas xətlərdə oynamalı olduğunu iddia edir.

Budəfəki Həftənin Oyununda zəif oyunçunun Yermolinski nəzəriyyəsini daha güclü rəqibini məğlub etmək üçün uğurla tətbiq etdiyini görürük. O, ən prinsipial açılış döyüşündən qaçmadı və əksinə, mübarizəyə getdi. Hərçənd, Bassonun ən yaxşı performansı burada müşahidə olunmasa da, hətta qrossmeysterlər “bəd” günlərində belə səbəbsiz uduzmurlar.

"Şahmatın təkmilləşdirilməsinə aparan yolu" oxumusunuzmumu? Aşağıdakı şərhlərdə fikirlərinizi bildirin.

İndi isə Həftənin Oyununa başlayaq: Brilej Jaka - Pyer Luiсi Basso

Kritik Mövqe ( Gediş Qaralarındır)

Oyun Təhlili:

(16) Brilej, Jaka (2268) - Basso, Pier Luigi (2553) [C45]
FE Carnevale GM Elite 2021 (1.4), 13.02.2021
[Durarbəyli, Vasif]

1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.d4 exd4 4.Axd4 Af6 5.Axc6 bxc6 6.e5 Ve7 7.Ve2 Ad5

8.h4 !? [Hollandiyalı Qrossmeyster Van Der Wiel bu gedişi 1987-ci ildə 3 dəfə edib. Daha sonra, 2015-ci ildə kreativliyi ilə məşhur olan GM Morozeviç dəfələrlə bundan istifadə etdi. Lakin bu gediş Nakamuranın 2017-ci ildə bu xətdə Karlseni məğlub etməyə çox yaxınlaşmasından sonra daha çox diqqət topladı. Ağların buradakı oyunu bütün klassik prinsiplərə ziddir və güclü, dinamik taktikalardan istifadə etməklə əsaslandırılmalıdır.]

[8.c4 Böyük fərq ilə əsas gedişdir. Qaranın indi iki seçimi var; Ba6 və Nb6. Vəziyyətlər ümumiyyətlə dinamikdir.]

8 ... Ve6 [Hər iki tərəf üçün oyunda istifadə ediləcək müxtəlif variantlar mövcuddur, buna görə bunu bir yan xətt adlandırardım. Bu oyunçular üçün üçüncü seçim olsa da, kompüterə görə ən yaxşı variantlardan biridir. Deyəsən Basso bu xəttə hazırlanmışdı.]

[8 ... Fb7 Bu gedişə istinad etdiyim oyundur. 9.c4 Ab6 10.Th3 Ve6 11.f4 0–0–0 12.a4 d5 13.a5 Axc4 14.b3 Fb4 + 15.Şf2 Axa5 16.Fd2 c5 17.Txa5 Fxa5 18.Fxa5+= 1 / 2–1 / 2 (73) Nakamura, H (2781) -Carlsen, M (2837) London 2017; 8 ... d6 əsas gedişdir 9.c4 Ab6 10.exd6 cxd6 11.Fe3 Fe6 12.Vc2 Gərgin. Piyadanın quruluşunu nəzərdən keçirsək, ağ daha yaxşıdır, Qaranın üzərində dinamik şəkildə fürsətlərə sahibdir.]

9.Ad2 [9.g3 d6 10.c4 Ab6 11.exd6 Fxd6=+ Mənim oyun bazamda bu mövqedə Ağ üçün daha yaxşı nəticə verən dörd oyun var, lakin bu, Qaranın açılışda hər hansı bir problemlə qarşılaşdığı anlamına gəlmir. O hələ də piyadalar cəhətdən zəifdir, lakin oyun inkişafında üstünlüyə malikdir və bu da ona dinamik bir oyun təmin edir.]

9 ... a5 !? [Bu yan seçim ilə Basso rəqibini hazırlıqdan çıxarmağı bacardı.]

[9 ... d6 Bu hərəkət bu xətdə Ağ üçün əsas problemdir. Caruana - Robson oyunundan bəri heç kim bu mövqedə üstünlük əldə etmək üçün yeni bir yol tapmadı. 10.exd6 Fxd6 11..Ac4 Fc5 12.a3 0–0 13.Vxe6 Fxe6 14.Fd3 Tfe8 15.0-0 a5 16.Ae5 Fc8 17..Ac4 Fe6 = 1 / 2-1 / 2 (38) Caruana, F (2828) ) -Robson, R (2667) Saint Louis 2019]

10.Ve4 [12 dəqiqə. Bu, artıq idarə heyətinin qərarı ola bilər. Bu gediş bir dəfə GM Ponkratov tərəfindən 2019-cu ildə GM Adhiban-a qarşı sürətli oyunda istifadə edilib.]

[10.g3 ?! Ab4! 11.Af3 Fa6 12.c4 Vg6 13.Şd1 c5! Qaranın üstünlüyü var. 14.h5 ?! Vb6 15.Fg2 h6 16.Şe1 Fe7 17.Şf1 0–0 18.Ah4 Tae8_+ 0–1 (51) Parvanyan, A (2448) -Kollars, D (2580) Almaniya 2020]

10 ... Ab4 [Təhdid ... d5 və ya ... f5.]

11.Şd1 [Yeganə gediş] Fb7!? N [Bu mənim fikrimcə davam etmək üçün əsas yoldur - rəqibin qala qurmadığı təqdirdə vəzirləri lövhədə saxlamaq.]

[11 ... d5 12.exd6 Fxd6 (12 ... cxd6!? N Oyunda nə baş verməsindən aslı olmayaraq daha yaxşı bir seçim ola bilər və daha yaxşı bir quruluşa y[nl’nir. 13.c3 Vxe4 14..Axe4 Ad5 15.Şc2 Fe6 16. Fd3 h6 Ng5 düşüncələrə ara verirş Nəhayət, Qaranın vəziyyəti yaxşı görünür.) 13.c3 Ad5 14.Fd3 Vxe4 15..Axe4 Piyadaların quruluşunu və şahın yerləşməsini hesaba alsaq, vəzirlərin mübadiləsi Ağ üçün açıq şəkildə əlverişlidir. 15 ... Fe7 1–0 (62) Ponkratov, P (2632) -Adhiban, B (2654) Moskva 2019 16.Fg5N f6 17.Fd2+=]

12.a3 [12.g3 oynamaq üçün başqa bir yol ola bilər. 12 ... 0–0–0 13.Fh3 (13.Fg2 ?! f5_+ Mövqenin açılması Qara üçün əlverişlidir.) 13 ... c5 14.Fxe6 Fxe4 15..Axe4 fxe6 16.c3 Ac6 17.f4 d5 Qara yaxşıdır.]

12 ... Ad5 13.Fe2 c5 [Təhdid Nc3]

14.Vc4? [Maraqlıdır ki, Ağ bu kritik vəziyyətdə cəmi 4 dəqiqə vaxt sərf etdi. Bu proqram üçün demək olar ki, böyük bir səhvdir, ancaq insan gözü üçün bir o qədər də aydın deyil

[14.Fg4 balansı qoruyur. 14 ... Va6 15.Vc4 (15.Fe2 Ve6 16.Fg4 Va6 Bu, kompüterin ilk seçimlərindən biridir, maraqlı 3 gediş rep.) 15 ... Vxc4 16.Axc4 Ab6 17.Axb6 cxb6 Ətrafında bərabərdir .]

14 ... Vxe5 [Çağırış qəbul edildi.]

15.Te1 0-0-0 ?! [Ən yaxşısı: 15 ... Ab6! 16.Vb5 Fe7 17.Ff3 Fxf3 + 18..Axf3 Vd5 + 19.Fd2 Şd8 Kral d8-də təhlükəsizdir və Qaranı əlavə piyada üstünlüyü var.]

16.Vb5 ?! [16.Ff3! Profilaktika. Qd4, Qf2 16 ... Vd6 dayanır! (16 ... Vd4 17.Vxd4 cxd4 18.Te5 Ab6 19.Txa5 =) 17.b4! (17.a4 Fikir a3 vasitəsiylə topu oradan çıxarmaqdır. 17 ... Ab6 18.Fxb7 + Şxb7 19.Vxf7 Qara üçün daha yaxşı mövqe.) 17 ... Ab6 18.Fxb7 + Şxb7 19.Ve4 + Vd5 20.bxa5 Vxe4 21.Txe4 d5 22.Tf4 Fd6 23.Txf7 Aa4 Qara təşəbbüskardır.]

16 ... Vd4 17.c3 Vxf2 18.Ac4 Ab6 [18 ... Vxg2!? Proqram hər zaman daha bir piyadanı udmaqdan xoşbəxtdir! 19. Axa5 Fa8! Oyun və bu dəyişiklik arasındakı fərq. 20.Ff1 Vf2 21.Fd3 Fd6 22.Fd2 The8 23.Tf1 Vg2 24.Ac4 Ff4! 25.Fxf4 Axf4 26.Txf4 Vg3 27.Aa5 Te6 28.Txf7 Tb6 29.Vc4 Ff3 + 30.Txf3 Vxf3 + 31.Şc1 d5– +; 18 ... Te8! Mənim üçün bunu 18- Qg2?!-yə nisbətən başa düşmək daha asandır. İnanıram ki, Ağın təşəbbüsünü dayandırmaq üçün bir şans varsa, bunu etməliyik. 19. Axa5 Fa8! Ağın heç bir hücumu yoxdur. 20.Fd2 Fd6 21.b4 Te6 22.Tb1 c4 23.Axc4 The8– +]

19. Axa5

Vxg2? [Basso da proqram kimi düşündüi, amma burada bu səhvdir, çünki Ağ Qara şahın əsas müdafiəçisini aradan qaldıra bilər.]

[19 ... Fa8! 20.Va6 + Şb8 21.Tf1 Vxg2 22.Ff4 Fd6! Diqqətdən yayına biləcək çox vacib bir nüans. 23.Fxd6 Vd5 + 24.Şc2 Vxd6 25.Tad1 Ve6_+]

20. Axb7! Vxb7 [İndi mövqe heç bəlli deyil!]

21.a4! [Piyada ilə yürüş.]

21 ... d5 ?! [Burada göründüyü kimi, hətta güclü Qrossmeysterlər belə əsəblərini cilovlamaqda çətinlik çəkə bilərlər. Basso şahın mövqeyini zəiflədir. Həmçinin, at uzun müddət c4-də qala bilməyəcək. İnanıram ki, Ağın keçid piyadasını dayandırmaq üçün Qara şahı lövhənin küncünə qoymaq daha yaxşı olar.]

[21 ... Şb8 22.a5 Ac8 23.Va4 Şa8 24.Şc2 Fe7 25.Fe3 Kompensasiya ilə. İki fil, açıq bir mövqe və Qara padşahının zəifliyi, buraxılmış iki piyadanı əvəzləyir.]

22.a5 Ac4

23.Va4! [Hücum etdiyiniz zaman vəzirləri dəyişməyin.]

23 ... Fd6 [23 ... Şb8 daha yaxşı ola bilər. 24.a6 Vb6 25.a7 + Şa8 Gərgin.]

24.a6 Va7? [Gözlənilmədən, bu uduzan gedişdir! Aydındır kiç Qara c6 damasına nəzarəti əlində saxlamalı idi.]

[24 ... Vb6 Bu oyunda qalmaq üçün yeganə gedişdir. 25.Şc2 Şb8! 26.b3 (26.Ff3? C6_+ Fərq budur.) 26 ... Ae5 27.a7 + Şa8 28.Fe3 Hələ də çox mürəkkəb bir vəziyyət. Bununla birlikdə, Ağın oyunu daha sadə görünür. Bunun necə davam edə biləcəyinə dair bir nümunə: 28 ... c6! 29.b4 Ac4 30.Fxc4 dxc4 31.bxc5 Vb3 + 32.Vxb3 cxb3 + 33.Şxb3 Fg3 Gərgin.]

25.Şc2 !? [25.Fxc4? dxc4 26.Şc2 (26.Vxc4 ?? Fg3 + - +) 26 ... Vb6! 27. Vxc4 Şb8 Gərgin.; 25.Ff3 də yaxşıdır, amma Ağ həmlə etmək üçün tələsmir.]

25 ... Ab6 [Bu gediş nəyinsə tamamilə səhv getdiyini sübut edir ...]

[25 ... Şb8 26.Ff3 Fg3 27.Td1 Ab6 28.Vb5 + - Qaranın mövqeyi çökür.]

26.Vc6 + - Tde8 27.Fg4 + Şd8

28.Fg5 +! [28.Fe3 Va8 29.Fd7 a8 götürmək və piyadanı dəstəkləmək üçün fili c6-ya qoymaq fikri ilə qalib gəlir.]

28 ... f6 29.Fh5 Txe1 30.Txe1 [Son daş da hücuma qoşulur.]

30 ... Ad7 31.Fd2 g6 32.Fg4 f5 [32 ... Ae5 kömək etmir 33.Txe5 fxe5 34.Vd7 #]

33. Fe2 [a6 müdafiə edir.]

33 ... c4 [33 ... d4 34.Fb5! Af6 35.Fg5 Re8 mat-dan lazımı müdafiə yoxdur.]

34.Ff3 Vb6 35.Va8 + Ab8 36.Fxd5 c6 37.Fxc4 Şc7 38.Fe3 c5 39.a7 f4 40.Fxf4 Fxf4 41.Te7 + Şd8 42.Tb7

1–0.