ÜST: Münaqişədən zərər çəkən bölgələrdə psixo-sosial dəstək artırılmalıdır

Münaqişə və COVID-19 pandemiyasının təsiri Azərbaycanın səhiyyə sistemi üzərində ağır yük yaradıb və əsas səhiyyə xidmətlərinin göstərilməsinə öz təsirini göstərib. Bunlar Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Azərbaycanın münaqişədən zərər çəkmiş bölgələrindəki Səhiyyə ilə bağlı Ehtiyacların Öyrənilməsi Missiyasının gəldiyi ilkin nəticələrdən bəziləridir.

"Report" xəbər verir ki, ÜST-nin 5 gün davam edən missiyasının məqsədi mövcud mübarizə imkanlarını və zəruri ehtiyacları qiymətləndirmək, səhiyyə sistemi üçün qısa və orta müddətli prioritetləri müəyyələşdirməkdən ibarət olub.

ÜST-nin missiyası insanlarla birbaşa işləyərək onların həm ümumi, həm də COVID-19-la bağlı səhiyyə ehtiyaclarını öyrənib.

“Pandemiyaya qarşı mübarizənin ön cəbhəsində dayanan insanlar və mövcud vəziyyətdən əziyyət çəkən şəxslərlə yerində görüşmək və onlarla ünsiyyət, ehtiyacları anlamaq və lazımi dəstək tədbirlərini müəyyənləşdirmək üçün ən yaxşı yoldur” deyə ÜST-nin Azərbaycandakı nümayəndəsi Dr. Hande Harmancı bildirib. “Müəyyən etdiyimiz ən başlıca çətinliklərdən biri münaqişədən zərər çəkmiş ərazilərdə psixi sağlamlıq və psixo-sosial dəstəyə artan ehtiyacın səhiyyə sistemi tərəfindən qarşılanmasındakı məhdudiyyətlərdir. ÜST yerli və Azərbaycandakı BMT tərəfdaşları ilə bu məsələlərdə ölkəni dəstəkləmək istiqamətində çalışmağa davam edəcək.

Səhiyyə Nazirliyi və TƏBİB-in nümayəndələri də 8-12 dekabr tarixində Gəncə, Tərtər, Bərdə və Ağdama səfər etmiş ÜST-nin missiyasında iştirak ediblər. Missiya üzvləri münaqişənin mülki əhalinin sağlamlığı üzərindəki təsirlərini öyrənmək və ən çox təhlükə altında olan əhali qrupları və sahələri müəyyənləşdirmək üçün bölgədəki 12 xəstəxana, ailə sağlamlıq mərkəzi və tibb məntəqəsini ziyarət edib.

ÜST-nin ekspertləri son aylarda səhiyyə işçilərinin üzərinə böyük yük düşdüyünü və onların bu çətinliklərə qarşı qəhrəmancasına səy göstərdiyini qeyd edib. Bəzi tibb müəssisəslərinə münaqişə zamanı ziyan dəyib və nəticədə onların pasiyentlərinin bir hissəsinin təxliyyə edilməsi ehtiyacı yaranıb. Peyvəndləmə, xroniki xəstəliklərdən əziyyət çəkənlərə qulluq, ana və uşaq sağlamlığı kimi əsas səhiyyə xidmətlərinin göstərilməsində fasilələr yaranıb. Səhiyyə işçiləri arasında COVID-19-a yoluxma hallarında artım baş verib və onların bəziləri həyatını itirib. Bir çox insan, xüsusən də yaxınlarını itirmiş və evləri dağılmış şəxslər münaqişənin ciddi təsirinə məruz qalıb. Hökümətin, bəzi beynəlxalq və yerli qrupların bu insanların bir qisminə psixo-sosial dəstək göstərməyə başladığı müşahidə edilib. Bu istiqəmətdə mümkün qədər qısa zamanda daha çox insana dəstək göstərilməsi üçün səylərin artırılması və daha yaxşı əlaqələndirilməsinə ehtiyac var.

“Münaqişə COVID-19 pandemiyası ilə birlikdə bu ərazilərdə səhiyyə sistemi üçün ciddi çətinliklər yaradıb və tibb işçilərinin iş yükünü əhəmiyyətli dərəcədə artırıb. Yerli qurumlar mövcud imkanları ilə əllərindən gələnin ən yaxşısını etməyə çalışırlar. Səhiyyə işçilərinin təhlükəsizliyi bizim üçün vacibdir. Onlar davamlı olaraq COVID-19-a yoluxma təhlükəsi ilə üz-üzədirlər. Biz pandemiyanı nəzarət altına almaq istəyiriksə, elm və sübutları rəhbər tutaraq birgə çalışmalı və yeni şəraitdə yaşamağa öyrəşməliyik” deyə missiyanın rəhbəri Dr. Mari T. Benner bildirib.